(၄၃) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ၀န္ႀကီးမ်ားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာျပည္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိုက္တြန္း ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိလာတာဟာ အာဆီယံရဲ႕ တိုးတက္မႈ တစိတ္တပိုင္းပဲလို႔ ဆိုႏိုင္ေပမဲ့ ထိေရာက္မႈေတြ ျဖစ္တဲ့အထိ တိုက္တြန္းဖို႔လိုေနတယ္လို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာ သူေတြက ေျပာပါတယ္။ အာဆီယံအေနနဲ႔ ဘာမွမေျပာဘဲ စစ္အစိုးရကို အကာအကြယ္ေပးေနတာထက္စာရင္ အခုလို တိုက္တြန္းေနတာက ေကာင္းတယ္လို႔ေတာ့ ယူဆၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ၿမိဳ ႔ကေန ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္ သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံတခုရဲ ႔ ျပည္တြင္းေရးကို တျခားႏိုင္ငံတခုက ၀င္ၿပီးေတာ့ မစြက္ဖက္ေရး ဆိုတဲ့ အေရွ ႔ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအသင္း အာဆီယံရဲ ႔ နံမည္ႀကီးမူ၀ါဒဟာ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလာေနတယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ေျပာေနၾကပါတယ္။ အခုအာဆီယံေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာ့အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ သတင္းေထာက္ လယ္ရီ ေဂ်ဂင္ (Larry Jagan) ကေတာ့ အာဆီယံအသင္းဟာ ျမန္မာ စစ္အစိုးရကို ဒီတေခါက္ အစည္းအေ၀းမွာ မႀကံဳဖူးတဲ့ဖိအားေတြ ေပးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“အာစီယံအသင္းဟာ အခုအေခါက္မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဖိအားေတြကို အပီအျပင္ ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ အစည္းအေ၀းထဲမွာ မဟုတ္ေပမဲ့ အစည္းအေ၀း အျပင္ဘက္မွာ အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြက အရင္က မလုပ္ဘူးခဲ့တဲ့ ဖိအားေပးတာမ်ိဳးေတြကို ထူးထူးျခားျခား လုပ္ခဲ့ၾကတာပါ။” - လို႔ ေျပာခဲ့တာပါ။ အထူးသျဖင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက သီးသန္႔ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာကို ဖိဖိစီးစီး ေျပာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြ အားလံုးလိုလိုက ဒီတေခါက္မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲေတြကို တကယ္ပဲ လိုလားၾကတယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း တရားမွ်တၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ျဖစ္လာေစခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ ေျပာဆိုခဲ့ၾကလို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ အာဆီယံရဲ ႔ဖိအားကို သတိထားရပါေတာ့မယ္လို႔ ျမန္မာ့အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ သတင္းေထာက္ လယ္ရီ ေဂ်ဂင္ က ေျပာပါတယ္။
ေလးရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံက အာဆီယံ၀န္ႀကီးမ်ားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာျပည္က ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ အမ်ားက လက္ခံယံုၾကည္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔၊ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈရွိဖို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို တိုက္တြန္းခဲ့ၾကတယ္ဆိုေပမဲ့ ထိေရာက္မႈေတြ သိပ္ရွိလိမ့္မယ္လို႔ မထင္တဲ့သူကေတာ့ စင္ၿပိဳင္ အာဆီယံလို႔ ေခၚတဲ့ Alternative ASEAN Network for Burma အဖြဲ႔က တာ၀န္ခံ တဦးျဖစ္သူ ဒက္ဘီ စေတာ့ဟဒ္ (Debbie Stothard) ပါ။
“ခုလို တိုက္တြန္းေျပာဆိုမႈေတြဟာ အာဆီယံအသင္းအတြက္ ေရွ ႔ကို လွမ္းလာတဲ့ ေျခလွမ္းငယ္ တရပ္ပါပဲ။ တကယ္တမ္းေတာ့ ဒီထက္မက အမ်ားႀကီး လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုေနပါေသးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခုလို ျမန္မာ့အေရးကို တိုက္တြန္းေျပာဆိုၾကဖို႔ ဆိုတာက လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြကတည္းက ထိထိမိမိ လုပ္ရမယ့္ ကိစၥေတြပါ။ အခုဆိုရင္ပဲ ေတာ္ေတာ္ ေနာက္က်ေနပါၿပီ” - လို႔ ေျပာသြားတာပါ။ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္လာေအာင္ အာဆီယံဘက္က အကာအကြယ္ ေပးတာေတြ မလုပ္ေတာ့ဘူး ဆိုတာမ်ိဳး ထိေရာက္တဲ့ ေျပာဆိုမႈေတြလုပ္ဖို႔ လိုေနတာလို႔လဲ မစၥ ဒက္ဘီ က ေထာက္ျပပါတယ္။
“အစည္းအေ၀းမွာ အာဆီယံဘက္က ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေျပာဖို႔ ျပင္ဆင္သြားဖို႔လိုတာက ျမန္မာစစ္အစိုးရဘက္က အေျခအေနေတြကို ေျပာင္းလဲလာေအာင္ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အာဆီယံဘက္က အကာအကြယ္ ေပးတာေတြ မလုပ္ေတာ့ဘူး ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာဆိုသင့္တာပါလို႔ စင္ၿပိဳင္အာဆီယံအဖြဲ႔က မစၥ ဒက္ဘီ ေျပာခဲ့တာပါ။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ ေျပာင္းလဲ ေရးအတြက္ အာဆီယံအသင္း၀င္ ႏိုင္ငံေတြကပဲ တိုက္တြန္းခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဗီယက္နမ္မွာပဲ တဆက္ထဲက်င္းပေနတဲ့ ARF လို႔ေခၚတဲ့ အာဆီယံေဒသ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲကို တက္လာၾကတဲ့ အေမရိကန္ဘက္ကေရာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကပါ တိုက္တြန္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။