ကရင္ျပည္နယ္ ေကာ့ကရိတ္တြင္ အေျခစိုက္ၿပီး နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းျခင္း လက္မခံသည့္ ဒီေကဘီေအ တပ္မဟာ (၅) ကို နအဖ တပ္ရင္း၊ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက စစ္ေရးအရ ျပင္ဆင္မႈမ်ား လုပ္ေနသည့္အတြက္ ေကအန္ယူ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ေနာ္စီဖိုးရာစိန္က ေျပာၾကားလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
၎က “ဒီေကဘီေအအေပၚမွာ ထားရိွတဲ့ ေကအန္ယူရဲ႕မူအရ သူတို႔ကို အေျခခ်ခြင့္ျပဳတာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကို ရန္သူဘက္က ထိုးစစ္ဆင္လာမယ္ဆိုရင္လည္း ေကအန္္ယူက သူတို႔ဘက္ကေန ကူၿပီး တိုက္ခိုက္ေပးသြားမွာျဖစ္တယ္။ ဒါက အမ်ဳိးသားညီၫြတ္မႈတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ ေျပာၾကားသည္။
သို႔ေသာ္ ခြဲထြက္ ဒီေကဘီေအတပ္ဖြဲ႔မ်ားအေနျဖင့္ နအဖကို ဆန္႔က်င္ျခင္းမျပဳဘဲ ေကအန္ယူ နယ္ေျမအတြင္း ၀င္ေရာက္အေျခခ်ခြင့္ ျပဳမည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဘက္ေျပာင္း၍ ျပန္လည္ပူးေပါင္းမည္ဆိုပါက ႀကိဳဆိုမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေကအန္ယူက ေျပာၾကားသည္။
နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းျခင္းကို ဆန္႔က်င္သည့္ ဒီေကဘီေအ တပ္မဟာ (၅) ကို နအဖစစ္တပ္မ်ားႏွင့္ နအဖသစၥာခံ ဒီေကဘီေအတပ္ဖြဲ႔မ်ားက ထိုးစစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္လာလွ်င္ ခြဲထြက္အဖြဲ႔ဘက္မွ ကူညီတိုက္ခိုက္ေပးရန္ ျပင္ဆင္ထားသည္ဟု ၎ေဒသအနီး အေျခစိုက္သည့္ ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ တပ္ရင္း (၂၀၁) ၏ တပ္ရင္းမႉး ဒု-ဗိုလ္မႉးႀကီး ဘူးေဖာက ေျပာသည္။
၎က “ဒီေကဘီေအတပ္မဟာ (၅) က က်ေနာ္တို႔နဲ႔ မပူးေပါင္းလည္း ျပႆနာမဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ နအဖကို ဆန္႔က်င္တာကို ႀကိဳဆိုတယ္။ သူတို႔ဘက္က ရပ္တည္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ တပ္ေတြအသင့္ပဲ” ဟု ေျပာသည္။
ဒီေကဘီေအ တပ္မဟာ (၅) မွ တပ္မႉးတဦးကမူ “နယ္ျခားေစာင့္တပ္ကို ျငင္းဆန္တဲ့အတြက္ ဘယ္လိုမွ ညႇိႏိႈင္းလို႔မရတဲ့အဆံုး နအဖက က်ေနာ္တို႔ကို စစ္ေရးအရ ေျဖရွင္းဖို႔ သူတို႔တပ္ရင္းေတြ တိုးၿပီးခ်ထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း တပ္မဟာမႉးရဲ႕ အမိန္႔အတိုင္းပဲ စစ္ေရးအရ လက္ဦးမႈရေအာင္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားတယ္။ ေကအန္ယူနဲ႔ျပန္ေပါင္းဖို႔ေတာ့ လံုး၀မရိွဘူး၊ ဒီေကဘီေအရဲ႕ နာမည္နဲ႔ ဂုဏ္္သိကၡာကို လံုး၀အပ်က္မခံႏိုင္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ယခုလ (၂၂) ရက္၌ ဒီေကဘီေအဌာနခ်ဳပ္ ၿမိဳင္ႀကီးငူတြင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ကိစၥ ေဆြးေႏြးရန္ နအဖဘက္က ဆင့္ေခၚရာတြင္ ဗုိလ္မႉးႀကီး ေစာလားပြယ္က မသြားဘဲ ျငင္းဆန္ခဲ့ရာမွ စတင္ကာ ယခုကဲ့သို႔ စစ္ေရးအေျခအေနမ်ား တင္းမာလာျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ယင္းတပ္မႉးက ေျပာသည္။
ကရင္ျပည္နယ္ ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္အေျခစိုက္ နအဖ စစ္ဆင္ေရးကြပ္ကဲမႈ ဌာနခ်ဳပ္ စကခ (၈) မွ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္သန္းစုိးက ဗိုလ္မႉးႀကီး ေစာလားပြယ္အား နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းရန္ ျငင္းဆန္ပါက အင္အားသံုး၍ အၿပီးအျပတ္ တိုက္ခိုက္ေခ်မႈန္းျခင္း ခံရမည္ဟု ယခုလဆန္းပိုင္း၌ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး တပ္အင္အားကို တိုးျမႇင့္ခ်ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ဒီေကဘီေအ တပ္မႉးမ်ားအနက္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔ေရးကို လက္ခံခ်င္သူမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ လက္မခံႏိုင္သူမ်ားလည္း ရိွေၾကာင္း၊ လံုး၀လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုရဲသူမွာ ဒီေကဘီေအ တပ္မဟာ (၅) မွ တပ္မဟာမႉး ဗိုလ္မႉးႀကီးေစာလားပြယ္ တဦးသာရိွေၾကာင္း အဆိုပါအဖြဲ႔ မွ တပ္မႉးတဦးက ေျပာသည္။
၁၉၉၄ ခု ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ေကအန္ယူမွ ခြဲထြက္ကာ ဒီေကဘီေအအဖြဲ႔ကို သီးျခားဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး လိႈင္းဘြဲၿမိဳ႕နယ္ ၿမိဳင္ႀကီးငူ အရပ္တြင္ ဌာနခ်ဳပ္ကို အေျခစိုက္ကာ တပ္ဖြဲ႔၀င္အင္အား (၄) ေထာင္ခန္႔ရိွသည္။
ဒီေကဘီေအ ဥကၠ႒မွာ ေစာသာထူးေက်ာ္ျဖစ္ၿပီး အဖြဲ႔၏နာယက ဆရာေတာ္မွာ ဦးသုဇနျဖစ္ကာ ေကအန္ယူမွ ခြဲထြက္မႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ အရာခံဗိုလ္ ေစာေက်ာ္သန္းမွာ ဒီေကဘီေအ၏ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။