ေခတ္ၿပိဳင္ မွ....
တုိင္းသူျပည္သားႏွင့္ဆက္ဆံရာတြင္ အလြန္တရာအက်င့္ယုတ္၍ ညစ္ပတ္စုတ္ပဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ အေပါင္းပါ ကပ္ဖားစစ္ဗုိလ္မ်ား က်ဴးလြန္ထားေသာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအတြက္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ရန္လုိအပ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္သူ ေတာမတ္စ္ကင္တားနားက ယခုႏွစ္အေစာပုိင္းက တင္ျပခဲ့သည္။ ျမန္မာ့ကမ္းလြန္တြင္ ဓာတ္ေငြ႔တူး၍ နအဖရာဇ၀တ္ေကာင္ႏွင့္ေပါင္းကာ စီးပြားရွာေနေသာ စြမ္းအင္ကုမၸဏီမ်ားသည္လည္း တာ၀န္ရွိသည္ဟု ကင္တားနားက ေထာက္ျပထားသည္။ ေရႊဓာတ္ေငြ႔စီမံကိန္းတြင္ အိႏၵိယအစုိးရပုိင္ ကုမၸဏီ (၂) ခုပါ၀င္ေနသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေရႊဓာတ္ေငြ႔တြင္းကထြက္ေသာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ကုိ တ႐ုတ္ကုိ အရင္ဆုံးေရာင္းရန္ ဗိုလ္သန္းေရႊက ဆုံးျဖတ္၏။ ဗိုလ္သန္းေရႊညစ္ပတ္သည္ကုိ အိႏၵိယက ခံလုိက္ရျခင္းျဖစ္သည္။
ေလာင္စာစြမ္းအင္ မလုံမေလာက္ျဖစ္ေနေသာ အိႏၵိယအစုိးရသည္ ဗိုလ္သန္းေရႊ ညစ္ပတ္ထားသည္ကုိ ေဗြမယူႏုိင္ဘဲ ေဒၚလာသန္း (၁,၃၅၀) ဓာတ္ေငြ႔စီမံကိန္းတြင္ ျမႇဳပ္ႏွံရန္ လြန္ခဲ့ေသာ ေဖေဖာ္၀ါရီလက ဆုံးျဖတ္လုိက္ျပန္၏။ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာက ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်ေနသည့္ၾကားမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးႏွင့္အဖြဲ႔ကုိ ေကာ္ေဇာနီခင္း၍ အိႏၵိယအစုိးရ ႀကိဳဆုိျပန္၏။ ကမာၻေပၚတြင္ တတိယအဆုိးဆုံးႏွင့္ အညစ္ပတ္ဆုံးျဖစ္သည္ဟု ႏုိင္ငံျခားေရးေပၚလစီမဂၢဇင္းက ဇြန္လက သတ္မွတ္လုိက္ေသာ ဗိုလ္ညစ္ပတ္ႀကီးကုိ အိႏၵိယအစုိးရက သူေကာင္းျပဳလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။ မုဒိမ္းတပ္မေတာ္ တည္ေထာင္သူကုိ သူေကာင္းျပဳျခင္းသည္ မုဒိမ္းမႈ၊ လူသတ္မႈ၊ လုယက္မႈ စသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးဖ်က္မႈအားလုံးကုိ သြယ္၀ုိက္ေသာနည္းျဖင့္ ေထာက္ခံလုိက္ျခင္းျဖစ္ေပသည္။
အၾကမ္းမဖက္ေသာ ႏွလုံးရည္တုိက္ပြဲေခါင္းေဆာင္ႀကီး မဟတၱမဂႏၵီ၏ ဂူသခ်ဳႋင္းကုိ အၾကမ္းဖက္သမား ဗိုလ္သန္းေရႊ သြားေရာက္လည္ပတ္ျခင္းသည္ အိႏၵိယ၏ ႏွလုံးရည္တုိက္ပြဲသမုိင္းႏွင့္ ျမန္မာ့ႏွလုံးရည္တုိက္ပြဲကုိ ေစာ္ကားလုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္သန္းေရႊကဲ့သုိ႔ေသာ လူညစ္ပတ္မ်ားသည္ မည္သုိ႔ပင္ ခ်ီးျမႇင့္ေျမႇာက္စားခံရေစကာမူ စ႐ုိက္ဆုိးကုိ ေျပာင္းႏုိင္မည္မဟုတ္ပါ။ က်ီးကန္းသူေကာင္းေျမႇာက္စား ေခ်းေျခာက္ေကာက္စားဆုိေသာ ျမန္မာစကားပုံကုိ ဗုိလ္သန္းေရႊက လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ေလာင္စာစြမ္းအင္လုိခ်င္၍ အၾကမ္းဖက္သမား ဗိုလ္သန္းေရႊကုိ သူေကာင္းျပဳလုိက္ျခင္းသည္ ျမန္မာျပည္သူလူထုကုိ ေစာ္ကားလုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
အေရွ႕ေျမာက္ျပည္နယ္မ်ား၏ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ျပႆနာကုိ ဒီမုိကေရစီနည္းျဖင့္ မေျဖရွင္းႏုိင္သျဖင့္ ဗမာလူမုိက္ငွား၍ တုိက္ခုိင္းသည္မွာ အိႏၵိယဒီမုိကေရစီအစုိးရ ခၽြတ္ၿခံဳက်ပုံကုိ ျပသလုိက္ျခင္းျဖစ္၏။ ဒီမုိကေရစီအေရးကုိ ခ်ဳိးဖ်က္ေနေသာ စစ္အာဏာရွင္ႏွင့္ လက္တြဲသည္ကုိ သီးသန္႔ဆက္ဆံေရးအျဖစ္ အိႏၵိယေခါင္းေဆာင္ပုိင္းက ေျပာေန၏။ ဓမၼဓိ႒ာန္က်စြာ ေလ့လာမည္ဆုိပါက အိႏၵိယ-ျမန္မာဆက္ဆံေရးသည္ သူခုိးဓား႐ုိးကမ္းေသာ ဆက္ဆံေရးပင္ျဖစ္သည္။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လုိခ်င္ေဇာျဖင့္ ဒီမုိကေရစီအေရးကုိ သစၥာေဖာက္ကာ စစ္အာဏာရွင္ကုိ ေထာက္ခံအားေပးျခင္းသည္ နအဖသူခုိးကုိ ဓား႐ုိးကမ္းလုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။ ဓာတ္ေငြ႔ႏွင့္စစ္သူခုိးသည္ အၿမဲတမ္းတည္ရွိမည္မဟုတ္ပါ။ ျပည္သူလူထုသည္သာလွ်င္ ထာ၀စဥ္တည္ရွိေနမည္ျဖစ္သည္။
အိႏၵိယအေရွ႕ေျမာက္ျပည္နယ္တုိ႔ရွိ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္မ်ားကုိ ႏွိမ္နင္းရာ၌ နအဖအကူအညီလုိအပ္ေန၍ လက္တြဲရသည္ဟု အေၾကာင္းျပ၏။ အိႏၵိယသူပုန္ကုိ တုိက္ထုတ္ရန္ ဗိုလ္သန္းေရႊက ၂၀၀၄ အိႏၵိယခရီးတြင္ ကတိျပဳခဲ့ေသာ္လည္း မထိေရာက္သည့္အတြက္ ယခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီေႏွာင္းပုိင္း၌ အိႏၵိယျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ေနျပည္ေတာ္ကုိ သြားေရာက္ေဆြးေႏြးရသည္။ မဏိပူရ္၊ အာသံႏွင့္ နာဂေဒသရွိ တုိင္းရင္းသားသူပုန္မ်ားကုိ အိႏၵိယအစုိးရတပ္က ထုိးစစ္ဆင္ရာ၌ ျမန္မာျပည္ထဲအထိ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ခြင့္ ေပးထားေၾကာင္းသိရ၏။ သူပုန္ဆီက ဆက္ေၾကးယူသူမွာ ဗမာစစ္တပ္ျဖစ္သည္။
အိႏၵိယအေရွ႕ေျမာက္ ျပည္နယ္မ်ားျဖစ္ေသာ မီဇုိရမ္၊ အာသံ၊ မဏိပူရ္၊ နာဂ၊ Arunachal Pradesh စသည္တုိ႔မွ တုိင္းရင္းသားမ်ားသည္ မ်ဳိးႏြယ္အရ တ႐ုတ္-ျမန္မာႏွင့္ ပုိမုိနီးစပ္ၿပီး သူတုိ႔ထဲတြင္ အိႏၵိယလက္ေအာက္မွ ခြဲထြက္ရန္ လက္နက္ကုိင္ပုန္ကန္ေနေသာ အုပ္စုမ်ားလည္း ရွိသည္။ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ေန သူပုန္အုပ္စုအခ်ဳိ႕သည္ ျမန္မာဘက္၌ အေျခစုိက္စခန္းဖြင့္ၿပီး အိႏၵိယဘက္ကုိ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ အိႏၵိယႏွင့္ နအဖစစ္တပ္ မၾကာခဏပူးတြဲ စစ္ဆင္ေရးလုပ္ေနရသည္။ ဤသည္ကုိ အေၾကာင္းျပၿပီး အိႏၵိယသည္ နအဖအစုိးရကုိ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ေရာင္းေနျခင္းျဖစ္သည္။
အထိန္းအခ်ဳပ္မရွိ လက္နက္ပစၥည္းျပန္႔႔ပြားျခင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္လုံၿခံဳေရးကုိ ထိခုိက္သည္ဟု လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ (၄၀) ေက်ာ္က အိႏၵိယအစုိးရ ေဆာ္ၾသခဲ့သည္။ ယခုအခါ၌မူ လက္နက္ျဖင့္ ႀကီးစုိး၍ အႏုိင္က်င့္ေနေသာ ဗမာစစ္တပ္ကုိ အိႏၵိယအစုိးရကုိယ္တုိင္ လက္နက္ပစၥည္း ေထာက္ပ့ံေနသည္။ အိႏၵိယအစုိးရ၏အျပဳအမူသည္ အိႏၵိယျပည္၏ လုံၿခံဳေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိသာ အႏၲရာယ္ေပးႏုိင္ေၾကာင္း အေရွ႕ေျမာက္ေဒသ လက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈက သက္ေသျပေနသည္။ အိႏၵိယသူပုန္ကုိ ဗမာစစ္တပ္က တုိက္ေပးမႈ၊ အိႏၵိယလုိခ်င္ေသာ ေလာင္စာစြမ္းအင္ ျမန္မာျပည္၌ရွိေနမႈ၊ ျမန္မာျပည္ကုိျဖတ္ၿပီး တ႐ုတ္ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွသုိ႔ ကုန္သြယ္လုိမႈ စသည့္ အေၾကာင္း (၃) ခုေၾကာင့္ အိႏၵိယအစုိးရသည္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးကုိ အားမေပးေတာ့ရန္ ဆုံးျဖတ္လုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးသည္ ျမန္မာျပည္သားမ်ား၏ ကိစၥျဖစ္၍ ၎တုိ႔ဘာသာ ႀကိဳးပမ္းရလိမ့္မည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္သည္ အိႏၵိယ၀န္ႀကီးမ်ား၏ လက္သုံးစကားျဖစ္လာသည္။
အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသ၌ မူူးယစ္ေဆးေရာင္း၀ယ္မႈတုိက္ဖ်က္ေရး၊ လက္နက္ခဲယမ္းေမွာင္ခုိမႈပေပ်ာက္ေရး၊ အတတ္ပညာဆုိင္ရာမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး သေဘာတူခ်က္မ်ားကုိ လက္မွတ္ထုိးၾကသည္ဟူ၏။ မုိင္ (၁,၀၂၅) ရွည္လ်ားေသာ နယ္စပ္ေဒသ၌ လက္နက္ကုိင္သူပုန္မ်ား အေျခမစုိက္ႏုိင္ရန္ (၂) ႏုိင္ငံပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမည္ဟု ေၾကညာ၏။ ဗမာစစ္တပ္ကုိ စစ္ပစၥည္းမ်ားေရာင္းခ်ရန္ အိႏၵိယက သေဘာတူလုိက္၏။ အုိင္တီလုပ္ငန္း အတတ္ပညာႏွင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္လည္း အိႏၵိယက ကူညီရန္ ဗမာဘက္က ပန္ၾကား၏။ စုိက္ပ်ဳိးလယ္ယာသုံး စက္ပၥည္း၀ယ္ယူရန္ ေဒၚလာ (၁၀) သန္း၊ မီးရထားျပဳျပင္ရန္ ေဒၚလာသန္း (၆၀) အိႏၵိယက နအဖအုပ္စုကုိ ေထာက္ပံ့မည္ဟု သိရသည္။ ထရပ္ကားစက္႐ုံ၊ ေရနံခ်က္စက္႐ုံ၊ တယ္လီကြမ္း၊ မီးရထား စသည့္လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေဒၚလာသန္း (၂၅၀) အိႏၵိယက နအဖကုိ ေခ်းထားၿပီး ျဖစ္သည္။
ဗုိလ္သန္းေရႊကုိ ပထမတန္း ႏုိင္ငံေတာ္ဧည့္သည္ႀကီးအျဖစ္ ႀကိဳဆုိျခင္းသည္ နအဖအုပ္စုလုပ္သမွ် အိႏၵိယအစိုးရက ေထာက္ခံေၾကာင္း ျပသလုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယဒီမုိကေရစီအစုိးရႏွင့္ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္အစုိးရတုိ႔၏ ျမန္မာျပည္ဆုိင္ရာ သေဘာထားသည္ တူညီေန၏။ (၂) ႏုိင္ငံစလုံး နအဖႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေျပလည္ရန္သာ အဓိကထားၾကသည္။ ေလာင္စာစြမ္းအင္ မလုံမေလာက္ေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယအတြက္ ျမန္မာ့သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔သည္ အဓိကအခန္းက ပါ၀င္လာ၏။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ကမ္းလြန္၌ သဘာဓာတ္ေငြ႔တြင္း ထပ္မံေတြ႔ရွိလာသည့္အတြက္ ဗမာစစ္အစုိးရ မၿငိဳျငင္ဖုိ႔ကုိသာ အဓိကထားၾကသည္။
နအဖသည္ အိႏၵိယႏွင့္တ႐ုတ္ကုိ မွ်မွ်တတ ဆက္ဆံေနေၾကာင္း ျပသရန္ ႀကိဳးပမ္းေနပုံရသည္။ နအဖအစုိးရသည္ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံးႏွင့္ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ျမန္မာျပည္သည္ အိႏၵိယႏွင့္တ႐ုတ္၏ လုံၿခံဳေရးကုိ အႏၲရာယ္မေပးႏုိင္ေၾကာင္း ျပသႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားေနပုံရသည္။ အိႏၵိယႏွင့္တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာျပည္တြင္ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈမလုပ္ဘဲ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ၾကရန္ မူအားျဖင့္ သေဘာတူထားၾကသည္။ လက္ေတြ႔မွာ ျမန္မာ့သဘာ၀သယံဇာတကုိ ရရွိရန္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ကုိ အသုံးျပဳႏုိင္ရန္ အိႏၵိယႏွင့္တ႐ုတ္ အၿပိဳင္အဆုိင္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္အိႏၵိယသည္ ျမန္မာစစ္သူခုိးအား ၿပိဳင္ဆုိင္၍ ဓား႐ုိးကမ္းေနျခင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။